Ποδοσφαιρικά

Πώς δουλεύει ο συνειρμός, και πώς ανασύρει από τον μαλακό δίσκο του εγκεφάλου κάποιες εγχαράξεις άλλων εποχών! Οι δικές μας μνημονικές εικόνες θα ακούγονται σαν ανέκδοτα από ανθρώπους του σήμερα, που δεν θα μπορούν καν να τις διανοηθούν, μια και δεν έχουν αντίστοιχες παραστάσεις. Ας το προσπαθήσω όμως, κι ό,τι βγει.
     Κάποτε λοιπόν το ποδόσφαιρο δεν ήταν επαγγελματικό. Υπήρχαν άνθρωποι που τις Κυριακές κλωτσούσαν μια μπάλα για το κέφι τους, και τις υπόλοιπες έξι μέρες της εβδομάδας (τότε δεν είχε αγώνες από το Σάββατο ως τη Δευτέρα) βιοπορίζονταν με άλλους τρόπους. Έπαιρναν τα πριμ τους όταν νικούσε η ομάδα ή όταν κέρδιζε κάποιον τίτλο ή σε κάποια άλλη ευκαιρία, αλλά αυτά δεν μετρώνταν σε εκατομμύρια. Υπήρχε και τότε οπαδικό πνεύμα, υπήρχαν ‘αιώνιοι αντίπαλοι’ (έστω κι αν δεν τους λέγαμε έτσι), υπήρχε η διελκυστίνδα μεταξύ των μεγάλων ομάδων σε κάθε πόλη, αλλά και η διηνεκής αντιπαλότητα και καχυποψία της επαρχίας (όχι μόνο του Βορρά) απέναντι στο λεγόμενο ΠΟΚ (όσοι δεν το ξέρουν ας προχωρήσουν παρακάτω, δεν χάνουν και τίποτε). Κορυφαία εκδήλωση μετά από κάθε τοπικό ντέρμπι ήταν η κηδεία. Το βράδυ μετά τον κρίσιμο αγώνα, ανάλογα με το αποτέλεσμα, εμφανίζονταν στις κολώνες της γειτονιάς τα κηδειόχαρτα (τυχαίο το παράδειγμα): ‘Τον προσφιλή μας ΠΑΟΚ που απεβίωσε σήμερα στη Χαριλάου κηδεύουμε… Ο πρόεδρος, οι παράγοντες, οι λοιποί τεθλιμμένοι συγγενείς’. Η τελετή γινόταν στο πλησιέστερο ‘Αρειανό’ καφενείο: φέρετρο στη μέση, κάμποσοι οπαδοί τριγύρω με κεριά αναμμένα, ύφος δήθεν πένθιμο (μερικοί έψελναν και Αιωνία η μνήμη), διανθισμένο με τα σχετικά ανέκδοτα. Ατμόσφαιρα καρναβαλιού και γενικής ψυχαγωγίας για όλους τους υπόλοιπους. Τέλος, μέχρι το επόμενο ματς.
     Και τότε γίνονταν επεισόδια πότε-πότε, και τότε αμφισβητούνταν οι φάσεις (δεν υπήρχαν και οι τηλεοπτικές κάμερες και τα άμεσα ριπλέι), και τότε ‘τα άκουγαν’ οι διαιτητές (συχνά δικαιολογημένα). Ωστόσο γενικά δεν θυμάμαι την ‘πολεμική’ ατμόσφαιρα που βλέπουμε σήμερα πριν ακόμη αρχίσει ο αγώνας. Τόσες κροτίδες δεν ακούγονται ούτε στη Βαγδάτη ή την Καμπούλ σε ώρα αιχμής. Ούτε θυμάμαι εισβολή ενόπλων προέδρων με δίμετρους σωματοφύλακες στον αγωνιστικό χώρο. Αλλά όταν το κάθε γκολ και το κάθε αποτέλεσμα μεταφράζεται σε εκατομμύρια, φαίνεται ότι οι κανόνες του παιχνιδιού αλλάζουν.